اگر برایتان جای سوال است که دندانپزشکان عمومی به طور روزانه در مطب خود چه اقداماتی برای بیماران و مراجعان خود انجام میدهید میتوانید با خواندن این بخش به پاسخ سوال خود دست پیدا کنید. به طور کلی این دندانپزشکان اقدامات و پروسه های زیر را در مطب های خود برای بیماران انجام می دهند:
· انجام معاینات دندانپزشکی اولیه (شامل تشخیص سرطان اولیه، موارد اورژانسی، چکاپ های دوره ای، معاینات پریودنتال یا لثه ای، معاینات دهان)
· تصویربرداری از دهان، فک و دندان با اشعه ایکس
· تصاویر اختصاصی دندانپزشکی
· اسکن دیجیتال
· پر کردن دندان با باندینگ دندان
· نصب انواع روکش دندان شامل روکش تمام سرامیک، فلز سرامیک، زیرکونیا و …
· نصب پل دندانپزشکی
· انجام جراحی لثه
· کشیدن دندان
· پیوند استخوان
· درمان سندروم TMD (اختلال مفصل گیجگاهی فکی) یا TMJ (مفصل گیجگاهی فکی)
· تجویز گارد دهان و دندان
· درمان غیر مستقیم جهت صاف کردن دندان ها (روش های غیر ارتودنسی)
· سفید کردن دندان ها در فرآیند بلیچینگ دندان
· اتصال سیلانت برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان و بزرگسالان
· درمان بوتاکس برای مقابله با میگرن، TMJ
· تجویز یا در نظر گرفتن انواع پروتز دندان شامل دندان مصنوعی
· عصب کشی دندان
· پرکردگی موقت دندان
· کمک به درمان دندان قروچه
· نصب انواع ونیر دندان (شامل لمینت دندان، ونیر کامپوزیت و ...)
به جز پروسه های رایجی که در بالا نام برده شد، این دندانپزشکان میتوانند روش های پیشرفته تر دندانپزشکی را انجام دهند. اما از آنجا که متخصصان دندانپزشکی چند سال بیشتر از دندانپزشکان عمومی تحصیل کرده اند، بهتر است که برای انجام روش های تحصصی دندانپزشکی مانند ارتودنسی دندان، نصب ایمپلنت دندان، مشکلات پیشرفته لثه و … تنها به متخصصان واجد شرایط اعتماد کرد. در ادامه با مهمترین تخصص های دندانپزشکی آشنا خواهید شد.
ممکن است که یک دندانپزک عمومی بتواند بخشی از وظایف این متخصص را انجام دهد اما ترمیم و اصلاح طرح لبخند به صورت تخصصی تنها از یک متخصص ترمیمی و زیبایی دندان بر می آید. این متخصص برای بهبود طرح لبخند اقدامات زیر را برای بیماران خود انجام می دهد.
· نصب روکش دندان
· نصب ونیر دندان شامل لمینت دندان
· ترمیم تخصصی دندان با انواع مواد پر کننده
· بلیچینگ دندان
· افزایش طول تاج
· عمل زیبایی لثه
· و …
اطلاعات بیشتر در مجله دندانپزشکی ایمپلنت
اسکرو یا (screw) در انگلیسی یعنی پیچ. و مینی اسکرو یعنی یک پیچ کوچک و نسبتا ریز. این اسکرو در دندانپزشکی به یک پیچ فلزی کوچک گفته می شود که از طریق لثه به داخل استخوان فک وارد می شود تا به عنوان یک لنگر برای کمک به حرکت دندان هایی که وضعیت نامناسب و کجی دارند عمل کند. برخی از افراد به آن ها را میکرو پیچ، مینی ایمپلنت (مینی ایمپلنت یکی از روش های جدید برای کاشت ایمپلنت دندان است و در خیلی از موارد به دلیل ضخامت کمتر و عدم نیاز به جراحی به ایمپلنت های معمولی ترجیج داده می شود.) یا دستگاه لنگر موقت ارتودنسی (TAD) نیز می گویند. عمده استفاده از این پیچ ها کمک به بالا رفتن دندان هایی است که بلند هستند یا از خط لثه فاصله گرفته اند.
از این پیچ کوچک به منظور جابجایی دندانهای کج و یا از بین بردن فاصله بین دندان ها استفاده می شود. گاهی اوقات ممکن است نیروی وارد شده از سوی سیم ارتودنسی و سایر دستگاه های دیگر اشتباها برخی دندان ها را در موقعیت نامناسب قرار دهد. برای اصلاح این اشتباه از مینی اسکرو استفاده می شود. در چنین مواردی ، می توان از مینی پیچ به عنوان “لنگر” برای کمک به صاف کردن دندان ها و بستن فواصل استفاده کرد.
می توان در هر لحظه در طول مدت زمان درمان ارتودنسی با بریس ثابت از مینی اسکرو استفاده کرد
ابتدا از بی حسی موضعی برای بی حس شدن لثه در ناحیه ای که قرار است پیچ کاشته شود استفاده می شود. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که پیش از پیچ کردن اسکرو از دهان شویه ضد باکتری استفاده کنید.
ممکن است ابتدا سوراخ کوچکی در داخل فک ایجاد شود تا پیچ وارد شده یا به آرامی و مستقیماً پیچ را در استخوان فک فرو میکنند
با قرار دادن پیچ ممکن است احساس فشار عجیبی داشته باشید.
بعضی اوقات از یک وسیله پلاستیکی به عنوان راهنما برای قرار دادن پیچ در موقعیت درست استفاده می شود.
برای شروع حرکت دندان می توان یک بریس را بلافاصله، یا در ویزیت بعدی، به مینی اسکرو متصل کرد.
البته شواهد کمی در خصوص نحوه عملکرد و یا تاثیر گذاری این روش در ارتودنسی وجود دارد. با این وجود در بررسی های انجام شده مشخص شده که درصد موفقیت درمان ارتودنسی با کمک این پیچ ها بیش از 80 درصد است. مینی اسکرو ارتودنسی معمولا طورری در فک کاشته میشود که ما بین ریشه دو دندان مجاور قرار میگیرد. در اغلب اوقات حین درمان ارتودنسی ثابت از این پیچ ها استفاده می شود.
اطلاعات بیشتر در مجله دندانپزشکی ایمپلنت
بیمارانی که دارای یک یا چند دندان از دست رفته هستند و همچنین قصد مرتب کردن دندان هایشان را دارند، لازم است هم ارتودنسی و هم ایمپلنت دندان را در برنامه درمانی خود قرار دهند. در چنین مواردی، نیاز بیمار، ترتیب انجام هر یک از این درمان ها را مشخص می کند.
ایمپلنت ها برای جایگزینی دندان هایی که به علت پوسیدگی دندان یا ضربه از دست رفته اند، طراحی شده اند. ایمپلنت شامل یک بخش پیچی تیتیانیومی است که دندانپزشک آن را درون فک قرار می دهد تا جایگزینی برای دندان از دست رفته باشد. وی سپس روکش پروتزی (قسمت قابل مشاهده ی دندان) روی بخش تیتانیومی نصب می کند. این روکش دندان دقیقا عملکرد دندان طبیعی را دارد.
در حقیقت، ایمپلنت های دندان ظاهر و حسی شبیه دندان طبیعی را دارند. حتی ممکن است به مرور زمان فراموش کنید که دندان ایمپلنت شده، جزء دندان های طبیعی تان نمی باشد. از آنجایی که دندان ایمپلنت شده، در میان باقی دندان ها به خوبی استتار می شود (دقیقا به رنگ سایر دندان ها درمی آید) هیچ کس دیگری نیز نمی تواند آن را تشخیص دهد.
ایمپلنت دندان یکی از موثرترین راه ها برای جایگزینی دندان های از دست رفته است که به بسیاری از بزرگسالان کمک می کند تا لبخندی کامل داشته باشند. حال اگر بیمار بخواهد پس از ایمپلنت؛ دندان هایش را صاف و مرتب کند چه می شودا؟ آیا ارتودنسی دندان های ایمپلنت شده ممکن است؟
در واقع در برخی موارد ارتودنسی با وجود دندان های ایمپلنت شده کاملا میسر است زیرا این دو درمان در یکدیگر خلل ایجاد نخواهند کرد. مسئله این است که بریس های ارتودنسی قادر به حرکت دادن دندان ایمپلنت شده نیستند زیرا تیتانیوم ایمپلنت به استخوان فک جوش خورده است. بر خلاف دندان های طبیعی که توسط بافت های گوشتی پریودنتال حمایت می شوند، ایمپلنت ها مستقیما در فک مستقر شده اند، به همین دلیل بریس ها نمی توانند آنها را حرکت دهند.
در صورتی که هم به ارتودنسی و هم به ایمپلنت نیاز دارید، بهتر است قبل از ایمپلنت، دندان هایتان را ارتودنسی کنید. زیرا همانطور که قبل تر گفته شد، ایمپلنت ها نمی توانند مانند دندان طبیعی حرکت کنند.
بسیاری از بیماران به منظور ایجاد فضای کافی برای ایمپلنت و حرکت ریشه های دندان های مجاور به جای صحیحشان به درمان ارتودنسی قبل از ایمپلنت نیاز دارند.
اطلاعات بیشتر در مجله دندانپزشکی ایمپلنت
16 علت اصلی عبارتند از:
وارد شدن آسیب و ضربه مستقیم یا غیر مستقیم به صورت، فک و دهان شایع ترین علت ها است. اگر ضربه منجر به شکستگی، ترک خوردگی یا لب پر شدگی دندان شده باشد احتمال بروز درد متوسط تا شدید وجود دارد.
همچنین شکستگی یا وارد شدن آسیب به روکش دندان، ایمپلنت دندان، دستگاه های ارتودنسی دندان و … نیز می تواند باعث درد دندانها شود.
پوسیدگی دندان در مراحل پیشرفته می تواند باعث درد دندان شود. این درد زمانی احساس می شود که پوسیدگی به مغز یا پالپ دندان رسیده باشد و التهاب یا عفونت ایجاد کرده باشد. در این شرایط اصطلاحا می گویند دندان به عصب رسیده است و نیاز به عصب کشی دارد. در بعضی موارد که دندان خیلی آسیب دیده باشد کشیدن دندان نیز می تواند درد را از بین ببرد.
جنجویت (التهاب لثه) و پریودنتیت (عفونت لثه) دو بیماری شایع بافت لثه هستند. هرچند که علائم این دو بیماری بیشتر درد لثه است، اما درد می تواند در دندان نیز احساس شود.
عفونت های سینوسی می توانند باعث درد در دندان شوند. اگر به طور مرتب از عفونت های سینوسی رنج می برید ، ممکن است متوجه درد در دندان های واقع در نزدیکی حفره های سینوس شوید.
برای کنترل درد در دندان در نتیجه عفونت سینوس ها، از پزشک خود در مورد داروهای ضد احتقان یا سایر داروهای دیگر برای کاهش فشار روی سینوس راهنمایی بخواهید.
البته علت دقیق سردرد خوشه ای ناشناخته است، اما فشار ناشی از این نوع سردرد، در دندان ها نیز احساس می شود.
یکی از علائم حمله قلبی احساس سنگینی در قفسه سینه و درد در گردن و بعضا فک است. ممکن است درد ناشی از حمله قلبی با دندان درد اشتباه گرفته شود.
افراد دیابتی که قند خون خود را کنترل نمی کنند بیشتر از سایرین با پوسیدگی دندان مواجه می شوند. پوسیدگی دندان (همانطور که در ابتدا هم عنوان شد) یکی ازعلل اصلی ایجاد درد دندان است.
سرطان دهان می تواند باعث بی حسی یا درد در هر قسمت از صورت ، گردن یا دهان شود. درد، خونریزی و مشکلات دندان و لثه می تواند با این سرطان در ارتباط باشد.
ناهماهنگی بین دندان ها و فک می تواند باعث مشکلات گفتاری، مشکل در جویدن و یا درد دندان ها شود. مال اکلوژن را با ارتودنسی یا جراحی فک برطرف می کنند.
دندان عقل و دندان نیش دو نمونه از دندان هایی هستند که ممکن است به صورت نهفته در بیایند. نهفتگی دندان باعث بروز درد و حساسیت دندان می شود.
سایر علل عبارتند از:
· عفونت های ویروسی
· بیماری های عصبی
· سومصرف مواد مخدر
· کمبود ویتامین B12
· درد فک
· اختلالات مفصل گیجگاهی فکی
اطلاعات بیشتر در مجله دندانپزشکی ایمپلنت
فرسایش دندان به معنی از بین رفتن سطوح خارجی دندان ها به دلایلی غیر از پوسیدگی یا آسیب دیدگی می باشد. با بالا رفتن سن دندان ها فرسوده می شوند که کاملا طبیعی است.
فرسایش جزئی دندان ها همیشه از ظاهر دندان ها مشخص نیست و به همین دلیل مردم اکثرا از آن بی خبرند. فرسایش شدید دندان ها مشخص تر است و در برخی موارد با درد همراه است. با فرسایش شدید، دندان ها کوتاه تر، باریک تر با لبه های تیز تر به نظر می آیند که اکثرا زرد رنگ شده اند. ( به این دلیل که لایه های زیرین دندان با از بین رفتن لایه های رویی، مشخص می شوند و زرد رنگ می باشند.)
اغلب در این موارد، فرد متوجه نابرابری و ناهمواری در نوک دندان ها که ناشی از شکستگی است، می شود. در موارد دیگر دندان گِرد به نظر می آید. (همانطور که سنگ های کنار دریا در اثر فرسایش گرد می شوند). همچنین ممکن است فرد، خصوصا زمانی که از خواب بیدار می شود، در عضله های صورتش احساس درد یا گرفتگی کند.
· در این قسمت به چند علائم شایع فرسایش دندان اشاره می کنیم:
· دندان هایی که ظاهری نابرابر و دندانه ای دارند یا به طور غیر طبیعی صاف می باشند.
· ترک یا شکستگی در دندان ها
· دندان ها کوتاه تر از حد معمول می باشند.
· درد یا حساس شدن دندان ها (خصوصا با خوردن غذا های سرد یا گرم)
· زرد شدن دندان ها به دلیل فرسایش مینای دندان
· مشکلات ترمیمی دندان مانند روکش یا پرکردگی
· تغییر در شکل کام
با توجه به علت و شدت فرسایش دندان ها، دندانپزشک می تواند درمان های مختلفی روی دندان ها انجام دهد. برخی از معمول ترین روش های درمان فرسایش دندان عبارت است از:
· رعایت بهداشت دهان و دندان، محدود کردن مصرف غذاهای اسیدی
· باندینگ یا ونیر کامپوزیت: دندانپزشک با استفاده از رزین رنگ دندان، به ترمیم ساختار های از دست رفته ی دندان می پردازد. با این ترمیم، ساختار باقی مانده دندان ها در برابر آسیب های آتی محافظت می شوند.
· روکش دندان و لمینت: در صورتی که تخریب دندان ها شدید باشد، روکش ها و لمینت ها می توانند شکل و عملکرد طبیعی دندان ها را بازگردانند.
· محافظ دندان (نایت گارد): در صورتی که علت فرسایش دندان ها، دندان قروچه و اصطکاک دندان ها باشد، دندانپزشک ممکن است برای محافظت از دندان ها یک محافظ دندان برای وی بسازد تا از آسیب های بیشتر جلوگیری کند.
اطلاعات بیشتر در مجله دندانپزشکی ایمپلنت